Cytyzyna to organiczna substancja chemiczna, która odgrywa ważną rolę w procesie rzucania palenia. Substancja ta jest alkaloidem należącym do grupy pochodnych nikotyny, lecz jej działanie jest odmienne od samej nikotyny. Cytyzyna występuje naturalnie w roślinach, takich jak np. liście kozieradki i liście szałwii, co czyni ją potencjalnie korzystnym składnikiem botanicznym pomagającym w rzucaniu palenia.
Działanie cytyzyny. Co warto wiedzieć na ten temat?
Cytyzyna oddziałuje z receptorami nikotynowymi znajdującymi się w ludzkim mózgu. Receptory te są odpowiedzialne za przekazywanie sygnałów neuroprzekaźników, takich jak na przykład dopamina, które z kolei wpływają na poczucie szczęścia i satysfakcji. Jednak cytyzyna ma mniejsze działanie psychoaktywne niż nikotyna, co czyni ją skutecznym narzędziem w walce z paleniem.
Wpływ cytyzyny na rzucenie palenia można zrozumieć, analizując mechanizm jej działania. Po pierwsze, cytyzyna działa jako częściowy agonista receptorów nikotynowych, co oznacza, że stymuluje je słabiej niż nikotyna. Pomaga to zmniejszyć objawy odstawienia nikotyny, w tym w szczególności:
- drażliwość,
- niepokój,
- głód nikotynowy.
To właśnie dlatego u osób stosujących produkty zawierające cytyzynę zapewne wystąpią objawy odstawienne, ale będą one łagodniejsze, co ułatwi proces rzucenia palenia. Osoby uzależnione od wyrobów tytoniowych, leczone cytyzyną, będą wypalały mniej papierosów dziennie, co wynika ze zmniejszonego głodu nikotynowego.
Cytyzyna jest ważna w walce z nałogiem... ale może nie wystarczyć
Z badań wynika po 12 miesiącach stosowania cytyzyny co drugi pacjent zaprzestaje palenia. W innych badaniach skuteczność cytyzyny oceniono średnio na 20–30 proc. Należy również pamiętać, że skuteczność cytyzyny można zwiększyć, jeśli jest ona stosowana jako część kompleksowego programu rzucania palenia, obejmującego wsparcie psychologiczne i behawioralne. Terapia skupiająca się na zmianie nawyków palenia i zrozumieniu mechanizmów uzależnienia psychicznego może zwiększyć skuteczność procesu rzucania palenia.
Podsumowanie
Podsumowując, cytyzyna jest ważnym narzędziem w procesie rzucania palenia. Jego działanie jako agonisty i antagonisty receptora nikotynowego zmniejsza objawy odstawienia i zmniejsza korzyści związane z paleniem. Skuteczność cytyzyny została potwierdzona w badaniach klinicznych, a jej zastosowanie w ramach kompleksowego programu rzucania palenia może przynieść dodatkowe korzyści. W miarę wzrostu świadomości o szkodliwym wpływie palenia na zdrowie cytyzyna może okazać się cennym sprzymierzeńcem w walce z nałogiem tytoniowym.
Źródła:
- Patrycjusz Kołodziejczyk, Katarzyna Baranowska-Kempisty, Piotr Bernat, Piotr Tutka, Cytyzyna w terapii zaprzestania palenia tytoniu, Borgis - Medycyna Rodzinna 2/2020, s. 76-83;
- Leczenie uzależnienia od nikotyny u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi – rekomendacje Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, KURIER MEDYCZNY.
- Gromadzka, J. Podgrzewanie tytoniu–sposób na zatwardziałych palaczy. Menedżer Zdrowia, 2020(7), 88-90.